Obecnie coraz więcej osób decyduje się skorzystać ze systemów fotowoltaicznych. Szczególnie cieszą się one coraz większą popularnością wśród osób mieszkających w domach jednorodzinnych.

Czym właściwie są panele fotowoltaiczne? Jak działają? Jakie są rodzaje? Jak wybrać odpowiednie panele fotowoltaiczne? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w dalszej części publikacji.
Czym są panele fotowoltaiczne?
Panele fotowoltaiczne to urządzenia, które wykorzystują promieniowania słonecznego, przekształcając je w energię elektryczną. Przynosi to wiele korzyści dla użytkowników takiego rozwiązania, gdyż oprócz zaoszczędzenia części pieniędzy, regularnie przeznaczanych na prąd, pozwala na zmniejszenie wpływu danej osoby na zanieczyszczenie środowiska.
Jak działają panele fotowoltaiczne?
Panele fotowoltaiczne swoje działanie opierają na padających na nie promieniach słonecznych, dzięki którym dochodzi do zjawiska, które w fizyce jest znane jako efekt fotowoltaiczny. Energia elektryczna, która jest uwalniana w jej trakcie, jest w stanie zasilić różnego rodzaju urządzenia elektryczne, które znajdują się w domu.
Rodzaje paneli fotowoltaicznych
Na rynku istnieją głównie 2 rodzaje ogniw do paneli fotowoltaicznych:
- moduły polikrystaliczne – w porównaniu do modułów monokrystalicznych stają się one coraz mniej popularne. Ma na to wpływ zarówno niższa sprawność ogniw polikrystalicznych, jak i zmniejszenie różnicy w cenie między modułami polikrystalicznymi oraz monokrystalicznymi. Produkcja modułów polikrystalicznych ma również mniej skomplikowany technologicznie proces.
- moduły monokrystaliczne – ogniwa w modułach monokrystalicznych wykonane są z jednego kryształu krzemu. W porównaniu do innych modułów fotowoltaicznych mogą się one pochwalić najwyższą sprawnością, a także żywotnością, która może wynosić nawet 30 lat. Zapewnia ją precyzyjne ukierunkowanie struktury kryształu w jednym kierunku. Wynaleziona w XX wieku przez polskiego chemika Jana Czochralskiego metoda otrzymywania monokryształów jest powszechnie stosowana nawet w czasach obecnych, a wpływ na ich kluczowe miejsce wśród technologii solarnej ma oprócz wysokiej sprawności i żywotności również możliwość obniżenia kosztów produkcji.
Jak wybrać odpowiednie panele fotowoltaiczne?
Chcąc wybrać odpowiednie panele fotowoltaiczne, warto zwrócić uwagę na poniższe cechy:
- gwarancja produktu – w odniesieniu do paneli fotowoltaicznych wyróżnia się dwa rodzaje gwarancji: gwarancja na produkt oraz gwarancja na uzyski mocy. Pierwsza z nich umożliwia wymianę uszkodzonego panelu na nowy i dotyczy okresu nawet do 30 lat. Natomiast drugi informuje użytkownika o efektywności produktu oraz okresie trwania.
- wskaźnik Altman – pozwala on na określenie prawdopodobieństwa upadku danej firmy, dzięki czemu klient wie, czy dane przedsiębiorstwo jest zagrożone bankructwem. Gdy wskaźnik ten jest na niskim poziomie nieprzekraczającym 1,1, lepiej jest nie ryzykować, natomiast gdy wynosi on powyżej 2,6, jest pewność, że widmo bankructwa danej firmie w tym momencie nie grozi.
- wydajność produktu – istotny czynnik, na który warto zwracać uwagę. Urządzenia wydajniejsze i o większym maksymalnym poziomie mocy będą również droższe niż ich mniej wydajne odpowiedniki.
- odporność na temperaturę – w jej sprawdzeniu pomaga współczynnik Pmax, który określa wydajność urządzenia w przypadku zmiany temperatury.
- wyróżnienie od PV Evolution Lab – pozwalają określić niezawodność paneli fotowoltaicznych.
- design – to kolejny czynnik, który może być istotny w wyborze odpowiedniego urządzenia, zwłaszcza gdy ma się ono znajdować w szczególnie odsłoniętym dla innych ludzi miejscu.
Najczęstsze usterki w panelach słonecznych
Osoby decydujące się na zakup paneli fotowoltaicznych oprócz zalet, zwracają także uwagę na zagrożenia, jakie mogą wiązać się z ich instalacją oraz eksploatacją. Zapoznanie się z potencjalnymi usterkami, które w przyszłości mogą się pojawić, z pewnością stanowi bardzo ważny punkt, podczas kupna paneli.
Najkosztowniejsze problemy i usterki
- Jedną z najczęstszych usterek paneli fotowoltaicznych są problemy z ich nieprawidłową instalacją. Mogą być one spowodowane np. nieprawidłowym transportem lub niedbałością podczas montażu.
- Częstym problemem jest także pęknięcie szyby panelu. Nie występuje ono bardzo często, jednak generuje wysokie koszty oraz może powodować korozję paneli.
- Usterką, na którą także warto zwrócić uwagę, jest efekt PID. Najczęściej występuje on w panelach niskiej jakości i powoduje „uciekanie” prądu do ziemi, a może także powodować niszczenie się ogniw panelu.
- Kolejnymi problemami, które mogą pojawić się po zainstalowaniu paneli fotowoltaicznych, to tzw. ślimacze ścieżki. Podobnie jak efekt PID występują one głównie w panelach niskiej jakości. Mogą pojawiać się na skutek nieuważnego transportu, silnego wiatru oraz uporczywego śniegu.
- Kolejne poważne zagrożenie stanowić może uszkodzenie folii panelu. Tak jak większości usterek można temu zapobiec zatrudniając do montażu paneli specjalistów z odpowiednim doświadczeniem. Folia może także ulec delaminacji, co przysparza właścicielom dodatkowych kosztów.
- Bardzo poważną oraz niebezpieczną usterką jest powstawanie hot-spotów. Powodują one podwyższenie temperatury, wypalanie dziur, a w niektórych przypadkach mogą prowadzić do pożaru całej instalacji.
- Zanieczyszczenia zbierające się na panelach także mogą powodować usterki paneli, dlatego ważne jest, aby odpowiednio ustalić harmonogram czyszczenia.
Jakie usterki występują najczęściej?
Najczęściej występującym zagrożeniem dla paneli fotowoltaicznych są zabrudzenia, na które jednak nie mamy wpływu. Możemy jednak zadbać o to, aby drugie najczęściej występujące zagrożenie – niewłaściwa instalacja paneli – nie przytrafiła się właśnie nam. Sprawdzona ekipa montażystów oraz wysokiej jakości panele z pewnością pomogą nam ustrzec się tych problemów.
Częstymi problemami, z którymi także wiąże się montaż paneli, są:
- zacienienie,
- odbarwienie się folii EVA,
- pęknięcie szyby panelu.
Czy opłaca się kupić panele fotowoltaiczne?
Zakup paneli fotowoltaicznych jest z reguły zdecydowanie opłacalny, zwłaszcza jeśli uda się wybrać wcześnie odpowiednie urządzenie i precyzyjnie określić jego parametry.
Instalowanie paneli fotowoltaicznych w bardzo szybkim tempie stało się modne w ostatnich latach także i w polskich domach jednorodzinnych. Kilkudziesięcioprocentowy wzrost gospodarstw wyposażonych w tego typu ogniwa stawia obecnie nasz kraj w czołówce europejskiej. Z pewnością na popularność systemu wpływ ma ulga podatkowa oraz dotacje, dzięki czemu znacząco możemy obniżyć ostateczne koszty montażu oraz skrócić tym samym zwrot z przeprowadzonej inwestycji.
Średnio instalacja paneli solarnych zwraca się po około 9-10 latach. Czas ten może się zarówno skrócić, jak i wydłużyć – jest to zależne od wielu czynników, wśród których najważniejszymi z nich są m.in.:
- wielkość instalacji a realne zapotrzebowanie – może się okazać, że przy niewielkim zużywaniu prądu wystarczy nam w zupełności do 10 paneli, za które zapłacimy poniżej średnio poniżej 20 tysięcy zł. Zbyt duża instalacja (i tym samym większy wydatek) w stosunku do realnych potrzeb spowoduje, że nie będziemy w stanie wykorzystać wypracowanych nadwyżek w okresie zimowym. To z kolei powoduje, że znacząco wydłuża się okres zwrotu z dokonanej inwestycji;
- jakość ogniw – najtańsze rozwiązanie w tym przypadku nie jest najlepszą koncepcją, gdyż z reguły cechuje się ono słabszą wydajnością (malejącą z roku na rok), a także koniecznością szybszej wymiany paneli, co przekłada się na mniejszą opłacalność długoterminową. Wobec oferowanych ulg oraz dotacji warto wydać nieco więcej gotówki na lepszej jakości ogniwa;
- ekspozycja na nasłonecznienie – naszym zadaniem będzie maksymalizacja zysków, a bez odpowiedniego nasłonecznienia będzie to niewykonalne. Z prostego i oczywistego względu dach od strony południowej będzie najlepszych rozwiązaniem. Unikajmy również w miarę możliwości jakichkolwiek elementów, które mogą rzucać cień na panele, jak chociażby drzewa, budynki, ogrodzenia itp.